Donderdag 6 maart 2009

Ik ben een jaar of tien. Een kerkdienst in Katwijk. We zingen psalm 116 : 2 en 3 in de oude berijming. Er zijn gasten in de kerk dus ik zit me al te verheugen op wat straks gaat gebeuren. Want onze organist is niet zomaar een organist. Nee, indachtig de woorden van prof. K. Schilder profeteert hij op de orgelbank! Hij speelt met de woorden van de psalmen mee. Toontje hoger, toontje lager. En nu komt psalm 116...

Wie kent de woorden nog? Het orgel zucht en steunt. We zingen:

Ik lag gekneld in banden van den dood,
Daar d' angst der hel mij alle troost deed missen;
Ik was benauwd, omringd door droefenissen;
Maar riep den HEER' dus aan in al mijn nood:

"Och HEER', och wierd mijn ziel door U gered!"

En terwijl ik om me heen kijk zie ik de gasten in de kerk ademhalen voor de volgende regel. Maar wat gebeurt daar!? De organist verlaat de melodie en transponeert naar een andere toonsoort. De gasten houden verschrikt hun mond dicht en kijken met grote ogen om zich heen: wat is hier aan de hand? Ik stik haast van de lach. En ja hoor, daar zet de goegemeente weer in:

Toen hoorde God; Hij is mijn liefde waardig.
De HEER' is groot, genadig en rechtvaardig,
En onze God ontfermt zich op 't gebed.

Regelmatig droom ik ervan. Van het kleine kerkje aan de Willem de Zwijgerlaan in Katwijk. Op de rand van Katwijk aan Zee en Katwijk aan de Rijn. Dan zit ik weer ergens in een bank aan de zijkant. Bekende gezichten lopen af en aan. In het midden een grote zwarte potkachel. De kachel die ooit weleens op een zaterdagavond plofte zodat het roet overal terecht kwam en de boel eerst schoongemaakt moest worden voor er een eredienst gehouden kon worden. Harde houten banken waar je zo mooi het zilverpapier van je rolletje Klene drop op kon plakken.

Ellenlange kerkenraadsvergaderingen heeft het kerkje meegemaakt. In de jaren zestig. 'De vier' en 'de drie'. Tegenover elkaar. Een scheur dwars door de gemeente. Jarenlange strijd ook met als inzet wie de eigenaar van het gebouw bleef. Wat een verdriet en wat een energie heeft dat gekost...

En zo loop ik daar weer in het echt. Samen met Ineke en Sam op zaterdagmiddag vanwege een open huis na een rigoreuze verbouwing. Prachtig is het geworden. Er staan weer houten banken maar dan anders. En inmiddels zit men ook de andere kant op dan ik vroeger gewend was. En wordt ook daar het gesproken en gezongen woord ondersteund door beamers. Maar het kerkje is nog steeds het kerkje. De houten vloer heeft plaatsgemaakt voor plavuizen. De kerk is breder geworden. Maar de kansel is nog dezelfde, uitgezonderd de ombouw. En het torentje prijkt weer als voorheen.

Ik denk terug aan de catechisaties. Hoe we daar zaten met een stel pubers. Kokos vloerbedekking. Dat weet ik nog goed, want het is een keer gebeurd dat een jongen eroverheen kotste. En aangezien ik de enige was die het kon opruimen zonder daarbij zelf over z'n nek te gaan... Met een borstel en een emmer water heb ik de ribbels onder handen genomen. De jeugdverenigingsavonden. Met elkaar discussiëren of de twaalf stenen die Jozua oprichtte midden in de Jordaan er nog steeds zouden staan. Er stond immers 'tot op de huidige dag'?

Ik spreek met oude bekenden. Mijn oudste neef. Zelfs een regelmatige bezoekster van deze site Het doet me goed. Boven op de galerij zit de naamgenoot van de vroegere organist op het orgel te spelen. Zo vader zo zoon. Ik weet nog dat ik bij hen in huis van een meisje mijn eerste echte zoen kreeg... En dat ze daar thee dronken met een scheutje melk...

Jeugdsentiment.
Het wordt tijd om naar huis te gaan.
Ik heb ooit gezegd dat ik er terug kom.
Wie weet...