Donderdag 16 april 2009

'En hier heb ik een doosje dat goed helpt bij drukke kinderen. Tenminste, als er nog wat in zit, want het gaat wel heel hard tegenwoordig...' Aan het woord een meester die in een groepsbespreking het een en ander vertelt over hoe hij de kinderen in zijn klas met elkaar leert omgaan. En dat valt niet altijd mee. Wat dat betreft is een klas net een gezin denk ik weleens . En het lijkt alleen maar gecompliceerder te worden. De meester verhaalt hoe hij soms vertwijfeld zijn naslagboekje 'ADHD en Autismestoornissen' doorbladert op zoek naar het antwoord op de vraag 'En wat moet ik nu?' Soms is dat een pilletje Ritalin. Hij chargeert, maar de boodschap is helder.

Ik kan het niet laten en vraag hem hoelang hij nu al voor de klas staat. Dat is lang genoeg om hem als 'zeer ervaren' aan te merken, zo blijkt. Ik vraag hem of hij vroeger niet te maken had met kinderen met dezelfde rugzakjes als nu. 'Dat zal best wel', zo antwoordt hij, 'maar nu we er namen en etiketten op hebben geplakt is het toch een stuk gecompliceerder geworden. Elk kind heeft z'n eigen aanpak nodig. En zelfs als ervaren onderwijzer kun je dan bij jezelf onzekerheid bemerken.'

Zo kun je tegenwoordig geen praatprogramma op tv aanzetten of het gaat erover. En de damesbladen puilen uit van de verhalen en vragen van vrouwen en vriendinnen die willen weten of het misschien op autisme wijst dat hun man zo stil is en zo weinig met hen wil delen. Wordt het erger? Of is het net als vroeger en krijgen we er alleen maar meer oog voor?

Nu ben ik geen deskundige en ik geef daar dus ook geen antwoord op. Wat ik wel weet is dat de wereld waarin we leven veel gecompliceerder is dan pak hem beet dertig jaar geleden. De almaar toenemende stroom van informatie, om maar een ding te noemen, doet een continu beroep op onze hersens. Wat een prikkels krijgen we te verwerken van tv, radio, mp3, pc, mobieltjes en blackberries! Altijd en overal zijn we of willen we bereikbaar zijn. Is het dan gek dat bij mensen die last hebben van ADHD of een aan autisme verwante stoornis dit ook eerder aan het licht komt dan toen al die prikkels er nog niet waren? Is het dan gek dat ze daar weleens doodmoe of overprikkeld door raken?

Zo keert de wal het schip. Want wij mensen willen altijd maar sneller, hoger en beter. We willen mee met de wereld om ons heen. Zij die dat niet doen worden als bijzonderheden aan het volk getoond in een programma als Man bijt Hond. En we verlekkeren ons aan de Lammerts Grofsmid en andere paradijsvogels die een blik geven op vroeger tijden.

En zo lopen we ook hier tegen grenzen aan. Want niets in dit leven is maakbaar. Er zijn er die heel veel aankunnen. Sommigen kunnen zelfs een land of een multinational besturen. En je kijkt er met bewondering naar hoe de presidenten en premiers van de ene Top naar het andere Overleg vliegen. Hoe houden ze het vol!

Toch hebben de meeste mensen een grens die een stuk lager ligt. De kunst is om die grens te respecteren. Bij jezelf maar zeker ook bij anderen. Misschien verwachten wij weleens teveel van een ander. En heb ook eens oog voor die vader en moeder die echt niet weten wat ze met hun kind aan moeten op een bepaald moment. Werp de gedachte 'dat jij wel zou weten wat ze met hem aan moeten' ver van je. Leven ís gecompliceerd. Nóg wel.