Missionaire gemeente zijn. Dat was het, een jaar of wat geleden. Kerkelijke gemeentes moesten met de boodschap van Jezus Christus de straat op. Als je zelf vergeving van zonden hebt gekregen dan wil je daar toch van uitdelen? Als je zelf in vuur en vlam staat, dan springen de vonken er toch vanaf? En zo klonk ook in conservatieve kerken de roep om de vensters open te zetten. Zicht op de wereld. De velden waren wit om te oogsten.

Veelal ging het om navolging van Amerikaanse voorbeelden. Bill Hybels' Willow Creekgemeente. Doelgericht leven van Rick Warren. Tim Keller in New York. Megakerken die dat werden door een boodschap die aansprak. Eigentijds, wervend, naar buiten gericht. Studiereizen vanuit Nederland werden georganiseerd om de kunst af te kijken. Onder de indruk keerde men terug, vol enthousiasme om het geleerde in praktijk te brengen.

Het kan verkeren. Dat zei Brederode al, maar het doet nog steeds opgeld. Ik lees het op de website van onder andere ds. Jos Douma. Artikel na artikel wijdt hij aan zijn nieuwste inzicht: Spirituele gemeenteopbouw. want hij is tot de conclusie gekomen dat missionair werk vaak aan de verkeerde kant begint. Proberen om mensen de kerk in te krijgen door laagdrempelige diensten te organiseren werkt vaak niet. Veel energie wordt gestoken in het bereiken van de mensen in de wijk met flyers en andersoortige uitnodigingen terwijl je van tevoren weet dat de meesten als oud papier weer aan de kant van de weg worden gezet.

Kerken richten zich in zijn optiek teveel op het maken van bekeerlingen terwijl het eigenlijk moet gaan om het maken van leerlingen. Maar hoe zou je dat kunnen als je in de gemeente ziet dat er maar weinig echt discipelschap is? Oftewel, er is het een en ander mis met de gemeenteleden zelf. Zij moeten zich meer toeleggen op het leerling-zijn van Jezus.

Tja, denk ik dan. Zou het dan vroeger toch allemaal niet zo verkeerd zijn geweest met die trouwe bezoekers van bijbelstudieverenigingen? Mannen en vrouwen die tweewekelijks bij elkaar kwamen om een gedeelte uit de Bijbel met elkaar te bespreken? Die er ook toe kwamen om de relevantie van dat Woord voor hun dagelijks leven onder ogen te zien en toepasten? Maar dat was toch juist teveel naar binnen gekeerd? De vensters moesten toch open?

Ik geef Jos Douma gelijk hoor, laat dat duidelijk zijn. Maar laten we alsjeblieft uitkijken dat we nu weer een nieuw ei van Columbus omhelzen om er over tien jaar achter te komen dat er toch weer een paar barsten aan het ontstaan zijn. En laten we nu ook eens gewoon reëel zijn en erkennen dat of het nu gaat om bekeerlingen of leerlingen, er een regelrecht wonder van de Geest voor nodig is om van een ongelovige een gelovige te maken. Dat helpt ook om wat minder teleurgesteld te zijn als de velden toch wat minder wit blijken dan gedacht.