Zondag 4 oktober 2009

Als ze haar doodzieke dochter in de auto ziet zitten wordt ze gek. 'Wat gaan jullie doen? Breng haar terug naar het ziekenhuis! Zijn jullie gek geworden?' Haar man gaat er keihard tegenin: 'Als jij niet meegaat naar het strand dan wil ik van je scheiden!' Het escaleert. Het is ook een soort van breekpunt in de film. In de zaal is het doodstil.

Als je jarig bent dan krijg je cadeautjes. En ik heb hier al vaker geschreven dat het krijgen daarvan natuurlijk leuk is, maar nóg fijner is het om een goede band te hebben met de gever. Het summum is echter om samen met de gever (geefster in dit geval) van het cadeau te genieten. Hetzelfde boek lezen, getrakteerd worden op een wandeling met koffie en gebak of, zoals gisteravond, een onderhoudende film bekijken. Voor alle duidelijkheid: Ineke was er ook bij.

Het jonge stel dat we tegenkwamen nog voordat we de zaal in gingen, we kenden ze, zei dat we onze zakdoeken klaar moesten houden. Het was een film waarbij de tranen zouden gaan stromen zo beloofden ze ons. We waren dus gewaarschuwd. En ze hadden niets teveel gezegd. My sister's keeper is een film met emoties.

Kort gezegd gaat het over een meisje met leukemie, een zusje dat verwekt is met als bedoeling te zorgen voor beenmerg, bloed en eventuele organen, een broer die aandacht tekort komt en ouders die er heel verschillend in staan. Als kijker word je meegezogen in het verhaal en beleef je de emoties. De dilemma's ook.

Want denk er maar eens aan hoe het zal zijn als een van je kinderen een dergelijke zware ziekte krijgt. Hoe onvermijdelijk het is dat de meeste aandacht in het gezin uitgaat naar het kind dat de meeste zorg nodig heeft. En wat je doet als ouders als je merkt dat alleen een broer of zus kan zorgen voor bijvoorbeeld beenmerg. Zou je dan niet alles in het werk stellen om zo'n broer of zus als donor te laten optreden? Maar ja, wat betekent zoiets voor het broertje of zusje? En helemaal als het merkt dat je bewust een kind daarom hebt 'genomen'?

Ook herkenbaar is het verschil in hoe mensen met ziekte omgaan. Zeker als die tot de dood lijkt te leiden. Bij de een is er aanvaarding, bij de ander opstandigheid. Vechtlust, tot het einde toe. Om maar niet te spreken over de in de film figurerende familieleden die tot op het laatst de zieke Kate voorhouden dat ze vooral moet blijven vechten. 'Met je gedachten moet je die kankercellen als het ware uit je lichaam verbannen!'

Ik beleefde de ziekte van Janneke weer. Dezelfde weg van opstandigheid-aanvaarding-berusting. En al had ik gisteren geen zakdoek nodig, de brok in mijn keel liet zich niet gemakkelijk wegslikken. Want ziek zijn, en zeker een ziekte als kanker, is verschrikkelijk. Het vertrouwen in je eigen lichaam is weg. Je voelt je in de steek gelaten. Het is de regie van je eigen leven uit handen geven. Het kwam allemaal weer boven.

Toch was er tijdens de film misschien nog wel een grotere pijn die ik voelde. Want uiteindelijk is er de aanvaarding, ook bij de moeder. De dood laat zelfs de grootste vechters met lege handen staan. Ook die moeten eens berusten. Maar dat de naam van God slechts als stopwoord of als krachtterm werd gebruikt (gelukkig niet vaak) dat deed écht zeer. Dat mensen leven alsof er geen God is die boven pijn en lijden uit gaat. Hoe leeg kan je leven zijn.

Er werd wel gesproken over een weerzien ooit. Ergens boven de wolken. Of aan een meer in Montana. Maar wat is het waard? Ingebeelde troost. Of zou iemand die niet gelooft dat ook zeggen van de troost die er is in Jezus Christus? Misschien wel ja. Ik vergeet weleens dat geloven in God geen vanzelfsprekendheid is...