Zaterdag 26 december 2009

Ik ben niet zo'n kersttoespraakluisteraar. Nooit geweest. En ook gisteren maakte ik het dus niet live mee. Valt ook niet mee als je een kamer vol drukte hebt. Wat dat betreft voldeden we wel aan het ideaalbeeld dat onze koningin voor ogen staat denk ik. Want we moeten elkaar in het echt ontmoeten in plaats van virtueel zo heeft ze ons voorgehouden. En dat deden we dus. De toespraak van Beatrix heb ik later gelezen. Via internet.

En daarin zegt ze dat de moderne techniek mensen wel dichter bij elkaar lijkt te brengen, maar toch blijf je zo op afstand van elkaar. Zij mist daarin de vastgehouden hand, de stem die moed inspreekt en de ogen die gericht zijn op contact. Bovendien zorgt het virtuele contact ervoor dat sommigen zich te buiten gaan aan het domweg en grofweg uiten van emoties. En dat werkt niet verbindend maar vervreemdend. Klaarblijkelijk surft ze zelf ook weleens naar de site van De Telegraaf...

Ze heeft natuurlijk helemaal gelijk. Dat de samenleving individualiseert is niet iets van vandaag of gisteren. Egoïsme is een kwaad dat al sinds de Hof van Eden onder ons is. Mensen die slechts het eigenbelang op het oog hebben. Niet de ander maar ik. Het is het verschil tussen de Samaritaan aan de ene kant van de weg en de priester en de Leviet aan de andere kant. Ook voor dit geldt dat werkelijke ontmoeting harten voor elkaar opent.

Maar ze heeft ook géén gelijk. Want om nu de moderne communicatiemiddelen de schuld te geven gaat te ver. Het is slechts een van de middelen waardoor duidelijk wordt wat in een mens zit. Zoals indertijd ook de boekdrukkunst een stap in de goede maar ook in de verkeerde richting was. Zoals ook radio en tv goed én verkeerd kunnen worden gebruikt.

Maar natuurlijk weet onze koningin dat ook. Dat er onderdanen zijn die op een goede manier gebruik (willen) maken van de zegeningen van internet. Die elkaar juist bemoedigen en meeleven via een mail, een sms of een belletje als het niet mogelijk is om elkaar te ontmoeten. Of als de behoefte aan bezoek even niet aanwezig is. Want naastenliefde kan ook het internet gebruiken. Een kwestie van én-én.