‘Wat gaan we doen met de biologie?’ Mijn neef kijkt me verwachtingsvol aan. Ik moet het even tot me door laten dringen. Biologie, biologie… O ja, natuurlijk! De beestjes! Daar zijn we net mee begonnen tegen luis, tegen mineervlieg, trips. ‘Ja,’ zeg ik peinzend, ‘daar vraag je me wat…’

We hadden zulke mooie plannen. Chemische bestrijding terugdringen. Beestjes inzetten zodat plagen op een andere manier worden aangepakt. Milieuvriendelijker. Ik was naar de dag Landbouw zonder chemie geweest en daar nog gehoord dat chemische bestrijding het allerlaatste moet zijn wat je als boer of tuinder inzet. Het topje van de piramide. Als alle andere mogelijkheden uitgeput zijn. We zouden ervoor gaan!

Maar nu is opeens alles anders. ‘Donderdag zou ik sluipwespen bestellen tegen de mineervlieg. Maar dat is best duur. Dus ja, zeg het maar…’ We kijken elkaar aan. We zien onze betaalrekening tussen ons in staan, virtueel. Hoeveel kan die lijden? We denken aan die duizenden takken die we vandaag hebben versnipperd en de misschien honderdduizenden die nog komen. We denken aan de chemie die we nog in de kast hebben staan. Dat is al betaald. Ik gooi het over een veilige boeg: ‘Wat denk jij?’

Het is natuurlijk verschrikkelijk. Al die initiatieven die ons verder zouden brengen. Floriday, milieukeurmerken, plannen om te vergroenen. Wat gaat er van terecht komen? Daar is nu al geen geld meer voor. De Green Deal van Frans Timmermans. Het stikstofbeleid. De uitkoopregeling voor varkensboeren. Alles zal op de schop gaan. De bordjes zijn verhangen. We spartelen met elkaar om niet te verdrinken. En of het water nu helder is of een klein beetje vervuild, overleven, daar gaat het om. Al het andere komt later. Misschien.

‘Dan ga ik geen biologie bestellen. We gaan gewoon weer spuiten.’ Gelukkig hoef ik niet zelf alle beslissingen te nemen.